Степан Лашман (Авксентьев) прозаик, драматург, куҫаруҫӑ ҫуралнӑранпа паян, ҫурла уйӑхӗн 6-мӗшӗнче, 125 ҫул ҫитрӗ.
Вӑл 1895 ҫулхи ҫурла уйӑхӗн 5-мӗшӗнче Шӑмӑршӑ районӗнчи Патирек ялӗнче ҫуралнӑ. 1986 ҫулхи чӳкӗн 28-мӗшӗнче Шупашкарта ҫӗре кӗнӗ. Степан Лашман Чӗмпӗрти чӑваш шкулӗнче тата унти строительство земство шкулӗнче вӗреннӗ. Чӗмпӗртр ҫутӗҫ комиссиариатӗнче инструктор, «Ҫӗнӗ пурнӑҫ» хаҫат редакторӗ, Шупашкарти «Канаш» хаҫат, «Тӑван Атӑл» журналсенче тӑрӑшнӑ, ТАСС корреспонденчӗ пулнӑ. Чӑваш радиовне йӗркелекенӗсенчен пӗри. Учитель пулса та ӗҫленӗ вӑл. Сӑвӑсем, пьесӑсем, калавсем ҫырнӑ. Унӑн 15 ытла кӗнеке пичетленнӗ.
Шупашкарта кашни кун тенӗ пекех ҫумӑр ҫӑвать. Метеостанци пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗр тӑваткал метр ҫине 20 литр шыв ӳкнӗ.
Утӑ уйӑхӗнче Канаш тӑрӑхӗнче 10 миллилитр ҫеҫ нӳрӗк ӳкнӗ. Патӑрьел районӗнче тата сахалрах - 4 миллилитр. Ку тӑрӑхсенче ҫӗр типсе кайнӑ. Шӑмӑршӑ, Комсомольски, Йӗреҫ, Канаш районӗсенче пушар хӑрушсӑрлӑхӗн 4-мӗш класӗ сыхланса юлнӑ-ха.
Ыран аслатиллӗ ҫумӑр ҫума пултарӗ, ҫавӑнпа асӑрхануллӑ пулма ыйтаҫҫӗ. Пӑр ҫума, ҫил ҫеккунтра 18 метр хӑвартлӑхпа вӗрме пултарӗ.
Паян кӑшӑлвирус инфекцийӗ сарӑлассипе кӗрешекен оперативлӑ штабӑн черетлӗ ларӑвӗ иртнӗ. Унта пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫалхи ҫулла ача уйлӑхӗсене ӗҫлеттермӗҫ.
Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗн пуҫлӑхӗ Надежда Луговская каланӑ тӑрӑх, чару мерисен иккӗмӗш тапхӑрӗ ҫине куҫма иртерех. Кӑшӑлвируспа чирлекенсем Шупашкар хулинче уйрӑмах йышлӑ. Етӗрне, Хӗрлӗ Чутай, Шӑмӑршӑ районӗсем те «хӗрлӗ зонӑра» шутланаҫҫӗ. Вируспа вӑйпиттисем ытларах чирлеҫҫӗ. Кӑшӑлвирус ернисенчен пысӑк пайӗ — 30-39 тата 50-59 ҫулсенчи ҫынсем.
«Лесная сказка» (чӑв. Вӑрман юмахӗ) ача-пӑча санаторийӗ медицина организацийӗ шутланать. Ҫавӑнпа ӑна утӑ уйӑхӗн 15-мӗшӗ хыҫҫӑн уҫӗҫ.
Чӑваш Ен Спорт министерстви Сывлӑх кунӗсене чи лайӑх ирттерекен районсене, ял тӑрӑхӗсене, организацисене, микрорайонсене, сооруженисене, асра юлмалли мероприятисене палӑртнӑ. Ӗҫе вӗсем иртнӗ ҫула тишкерсе хакланӑ. Конкурса пурӗ 50-а яхӑн материал тӑратнӑ.
Ял тӑрӑхӗсенчен Шӑмӑршӑ районӗнчи Карапай Шӑмӑршӑ, Красноармейски районӗнчи Красноармейски, Вӑрмар районӗнчи Арапуҫ ял тӑрӑхӗ мала тухнӑ.
Лауреатсен ятне Йӗпреҫ районӗнчи Пучинке тата Кӗлӗмкасси ял тӑрӑхӗсем, Канашри «БАМ микрорайон», Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫ ял тӑрӑхӗ тивӗҫнӗ.
Районсенчен Вӑрмар, Елчӗк, Шупашкар районӗсем ҫӗнтернӗ. Патӑрьел районне ЧР Спорт министерствин лауреат тесе йышӑннӑ.
Чӑваш Енри ял хуҫалӑх предприятийӗсенче ҫурхи ака-суха ӗҫӗсем малалла пыраҫҫӗ. Елчӗк районӗнче ака вӗҫленнӗ ӗнтӗ, Шӑмӑршӑ тӑрӑхӗнче ку ӗҫе юлашки гектарсем ҫинче пурнӑҫлаҫҫӗ.
Чӑваш Ен Министрсен Кабинечӗн Ертӳҫин ҫумӗ — ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов Фейсбукра ҫырнӑ тӑрӑх, ҫу уйӑхӗн 12-мӗшӗ тӗлне пирӗн республикӑра ҫуртрисене 114,6 пин гектар акнӑ. Ку вӑл планпа пӑхнин 59,4 проценчӗ пулать. Ҫапла вара ҫуртрисене акассипе аграрисем ҫурринчен иртнӗ. Планпа пӑхнӑ лаптӑксене Елчӗк районӗнче ҫӗннӗ, Шӑмӑршӑ районӗнче палӑртнин 85,1 проценчӗ чухлӗ акнӑ.
Ҫӗрулмине 596 гектар лартнӑ, пахчаҫимӗҫе — 190 гектар, ҫу валли туса илекен культурӑсене — 6 пин гектар. Хӑмла хуҫалӑхӗсенче те ӗҫ малалла пырать.
Чӑваш Енре кӑшӑлвирус республикипех сарӑлнӑ темелле.
Ӗнерхи кун тӗлне ку вирус Улатӑр районӗнче 17 ҫынна лекнӗ;
Элӗк районӗнче — 13;
Патӑрьел районӗнче — 33;
Вӑрнар районӗнче — 12;
Йӗпреҫ районӗнче — 8;
Канаш районӗнче — 37;
Куславкка районӗнче — 1;
Комсомольски районӗнче — 10;
Красноармейски районӗнче — 4;
Хӗрлӗ Чутай районӗнче — 14;
Сӗнтӗрвӑрри районӗнче — 12;
Муркаш районӗнче — 10;
Пӑрачкав районӗнче — 32;
Вӑрмар районӗнче — 30;
Ҫӗрпӳ районӗнче — 19;
Шупашкар районӗнче — 18;
Шӑмӑршӑ районӗнче — 10;
Ҫӗмӗрле районӗнче — 22;
Етӗрне районӗнче — 50;
Елчӗк районӗнче — 10;
Тӑвай районӗнче — 49;
Ҫӗнӗ Шупашкарта — 24;
Шупашкарта — 241.
Ҫапла вара ку списокра курӑнманнисем темиҫе хула ҫеҫ.
Шӑмӑршӑ районӗнче пурӑнакан 55 ҫулти арҫын полици уйрӑмне чӗртсе янӑ. Анчах ҫулӑм пысӑк тӑкак кӑтартса ӗлкӗреймен. Пакунлисем пушара вӑхӑтра сӳнтернӗ.
Пӑтӑрмах пӗлтӗрхи юпа уйӑхӗн 15-мӗшӗнче Патӑрьел районӗнчи полицейски уйрӑмӗнче пулса иртнӗ. Шӑмӑршӑ арҫынни полицейскисем ун заявленийӗсем тӗлӗшпе тунӑ йышӑнусемпе килӗшмен. Тавӑрас тесе-ши ӗнтӗ, 2 литр растворитель туяннӑ та полици ҫуртне кӗмелли алӑк умне сапса чӗртсе янӑ.
Арҫын тӗлӗшпе РФ Пуҫиле кодексӗн 214-мӗш статйин 2-мӗш пайӗпе килӗшуллӗн ӗҫ пуҫарнӑ. Вандал-арҫын сывах мар тесе шухӑшлаҫҫӗ иккен. Ҫапла пӗтӗмлетнӗ тухтӑрсем ятарлӑ тӗрӗслев вӑхӑтӗнче. Анчах ӑна ирӗксӗр сипленме ярасси суд йышӑнӑвӗнчен килет. Ӗҫе халӗ суда ярса панӑ.
Юлашки икӗ кунра Чӑваш Енре ҫил вӑйланчӗ. Асӑрхануллӑ пулма Инкеклӗ лару-тӑру министерстви те асӑрхаттарнӑччӗ. Ҫил ҫеккунтра 18 метр хӑвӑртлӑхпа та вӗрнӗ.
Вӑйлӑ ҫиле пула хӑш-пӗр районти ялсем ҫутӑсӑр тӑрса юлнӑ. Анчах нумайлӑха мар, кӗске вӑхӑтрах юсанӑ.
Вӑрнар районӗнче тӑватӑ ялта ҫутӑ сӳннӗ. Муркаш районӗнче те тӑватӑ ялта ҫутӑ сӳннӗ.
Йӗпреҫре те пӑтӑрмах сиксе тухнӑ. Электричествӑпа ҫыхӑннӑ аварие паян ир валли ҫеҫ пӗтернӗ. Унта 12 кил ҫутӑсӑр пулнӑ. Шӑмӑршӑ районӗнчи Палтиел ялӗнче те авари бригади ӗҫленӗ.
Чӗрчунсен тӗнчине сыхлакан дирекци республикӑра ҫулталӑк пуҫланнӑранпа миҫе кашкӑр тытнине шутланӑ.
Палӑртмалла: ытларах чухне сунарҫӑсем кашкӑрсене ушкӑнпа тытаҫҫӗ. Ҫулсерен ҫак чӗрчунсене Йӗпреҫ тата Вӑрнар районӗсенче переҫҫӗ. Кӑҫал ҫулталӑк пуҫланнӑранпа Чӑваш Енре сунарҫӑсем 11 кашкӑр тытнӑ.
Сунарҫӑсем Вӑрнар районӗнче – 5, Шӑмӑршӑ районӗнче - 3, Йӗпреҫ районӗнче – 2, Ҫӗмӗрле районӗнче 1 чӗрчуна тытнӑ.
Чӑваш Енре таркӑнсемпе контрактниксем йышланнӑ. Ҫакӑн пирки пӗлтернӗ паян республикӑн Правительство ҫуртӗнче иртнӗ ирхи планеркӑра Чӑваш Ен Юстици тата пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министрӗн тивӗҫне пурнӑҫлакан Наталья Тимофеева.
Вӑл каланӑ тӑрӑх, Шупашкар тата Канаш хулисенче, ҫавӑн пекех Красноармейски, Куславкка, Вӑрнар тата Тӑвай районӗсенче кӗрхи призывпа плана тултарайман.
Ҫав вӑхӑтрах Ҫӗнӗ Шупашкар хули, Шупашкар, Сӗнтӗрвӑрри, Элӗк, Патӑрьел, Йӗпреҫ, Канаш, Вӑрмар, Шӑмӑршӑ, Комсомольски, Ҫӗмӗрле районӗсенче плана ирттерсе тултарнӑ. Вӗсене пула республикӑри плана тултарма мйа килнӗ.
Чӑваш Енре иртнӗ ҫулхи кӗрхи призыв вӑхӑтӗнче контрактниксен тата ҫар службинчен тарса ҫӳрекенсен (военкоматсенче ӗҫлекенсем килте тупайман ҫамрӑксен) шучӗ йышланнӑ.
+15.3 °C